Waxaa mahadi is kaleh illahaygii iisura galiyey soo diyaarinta maqaalkani ka hadlaya wadciga iyo xaalada uu kusagan yahay gobalka gedo iyo shacabweynaha ku dhaqan, waxan maqaalkan ku soo qadan donaa xog ka hadleysa dhamaan dhinacyada waxbarashada iyo dhaqaalaha gobalka gedo 20-kii sano aynu soo dhaafney.
Gobalka gedo waxaa lagu tiriyaa in uu yahay gobalka 2-aad ee ugu weyn 18-ka gobal ee somaliya ka koobantahay, Waxane illah ku mineystay qeyrad meel kastoo oo ma mid ah gobalka, gobalku waxa dhaxmara wabiga ugu weyn somaliya ee (jbba river) iyo wabiga daawa, waxa gobalka gedo uu can ku yahay beeraha sida kuwa beeraha wabiga dhinaciisa laka tabcado iyo kuwa labeyrto xiliyada roobabka sida guga iyo deyrta waxane intaas sii dheer iyadoo gobalka uu can ku yahay dhaqashada xoolaha nooyadoda kala duwan sida geela, lo’da iyo ariga, markii laga soot ago dhinaca tabcashada beeraha, dhaqashada xoolaha ayaa waxaa ay kaalin muhiim ah ka ciyaaran dhaqaalaha gobalka.
Inta badan shabacka kunool gobalka gedo 60% waxaa lagu tirshaa xoolo dhaqato reer guura ah, marka sikale loo dhaho inta badan shacabka gobalka gedo waxaa ay ku noolyihin baadiyaha, inkastoo sanadadii ugu danbeyey dad fara badani ay soo galeyn dagmooyinka uu ka koobmo gobalka hadane wali waxaa ladhihi karaa wax sidaa ah iskama badlin sidii hore.
Hadaba ayadoo ay jirto arintaas ayaa hadane gobalka waxa ladhihi karaa waxaa ku tilaabsaday hormar aan sidaa u weyneyn marka laga eego dhinacyada aan kor kusoo xusay sida dhaqalaha iyo waxbarashada.
Waxaa shaki uusan kujirin in gobalka gedo uu waxyaabo badan kaga fiican yahay qaar kamid ah gobalada somaliya oo sida weyn uga hormarsan gedo, hadii aan tusaale usoo qaadano waxyaabaha la’yaabka leh ee gedo caanka ku tahay waxaa ka mid ah yadoo gobalka gedo ay heysato fursado xaga ganacsiga iyo dhaqaalaha, gobalku waxu daris layahay wadamada Kenya iyo Ethiopia, iyadoo halkaasi ka banaantahay fursado ganacsi kuwaasi oo loo baahnaa in ganacsatada gobalka ay siweyn ugu fa’ideeystan, lakin waxaa muqata dhamaan fursadahasi anan ilaahada laga faa’ideeysan.
Sidaan lawada socono qaar kaid ah gobolada dalka ma heystaan fursadaha gobalka gedo heysato, tusaale bal eeg gobalada putland iyo galgaduud sida ay hormarka ugu tilaabsadeyn dhinac walibo leh sida waxbarashada, daqaalaha iyo adeegyada bulshada
Ma waxan dhihi karnaa waxaa ay kugareyn hormarkaasi goboladaasi xag qeeyrad ay dheer yihiin gobalka gedo, Su’aashu waa maya, lakin waxaan dhihi karma waa shacab isku tashtey kuna midoowey in wax qabsadaan.
Waxaa ilaa hada aan layabanahay waxa shacabka kazoo jeedo gobalka gedo ay utashan la’yiihiin go’aan qura uqadan layihiin sidii gobalka gedo looga dhigi lahaa gobalka ka dhaxmuuqda dhamaan gobolada soomaaliya dhinac waliba.
Inta badan waxaa dhagaha shacabka gobalka gedo kusoo dhaca shirar lagu tilmamo kuwa loga tashanaayo ayaaha gobalka gedo, go’aano iyo balanqaadyo kadibne wax kazoo naas cadaado lawaayo.
Markii an usoo laabto ka jawaabista su’aashani ciwaanka u ah qormadaani waxaan halkaani kusoo idin kusoo gudbinayaa fikirkeyga ku aadani qababka ugu fudud ee lagu hormarin karo dhaqaalaha,waxbarashada gobalka gedo iyo caqabadaha aan isleeyahay weey hortaagan yihiin imikadaan lajoogo.
1-Caqabadaha hortaagan dhinaca dhaqaalaha gobalka gedo.
Inkastoo aysan jirin aqoon sidaa udheeq oo ay leeyihiin ganacsadata gobalka gedo
Hade tagi ayaa waxaa jidgooyo weyn ku tahay hormar laga gaaro dhinaca dhaqaalaha,
Iyo iyadoo anan sidii larabay looga faa’deeysan ilaha furaha u ah dhalqalaha sida waxsoorka beeraha gobalka iyo iyadoo sidoo kale iskaliitan agabyada wax sosaarka beeraha kuwaasi oo usaa maxeynin in sidii larabay beeraleyda wax usoo saran.
Inkastoo ay jireeyn hayado fara kutiris ah oo ugu deeqay beeraleyda gobalka gedo qalabka beeraha lakin kuma filna baahida loo qabo agabka beeraha.
Saturday, June 19, 2010
Saturday, June 19, 2010
Maxaa Hortagan Habsami usocodka Hormarka Xaga dhaqaalaha Iyo Waxbarashada Gobalka gedo?
Waxaa mahadi is kaleh illahaygii iisura galiyey soo diyaarinta maqaalkani ka hadlaya wadciga iyo xaalada uu kusagan yahay gobalka gedo iyo shacabweynaha ku dhaqan, waxan maqaalkan ku soo qadan donaa xog ka hadleysa dhamaan dhinacyada waxbarashada iyo dhaqaalaha gobalka gedo 20-kii sano aynu soo dhaafney.
Gobalka gedo waxaa lagu tiriyaa in uu yahay gobalka 2-aad ee ugu weyn 18-ka gobal ee somaliya ka koobantahay, Waxane illah ku mineystay qeyrad meel kastoo oo ma mid ah gobalka, gobalku waxa dhaxmara wabiga ugu weyn somaliya ee (jbba river) iyo wabiga daawa, waxa gobalka gedo uu can ku yahay beeraha sida kuwa beeraha wabiga dhinaciisa laka tabcado iyo kuwa labeyrto xiliyada roobabka sida guga iyo deyrta waxane intaas sii dheer iyadoo gobalka uu can ku yahay dhaqashada xoolaha nooyadoda kala duwan sida geela, lo’da iyo ariga, markii laga soot ago dhinaca tabcashada beeraha, dhaqashada xoolaha ayaa waxaa ay kaalin muhiim ah ka ciyaaran dhaqaalaha gobalka.
Inta badan shabacka kunool gobalka gedo 60% waxaa lagu tirshaa xoolo dhaqato reer guura ah, marka sikale loo dhaho inta badan shacabka gobalka gedo waxaa ay ku noolyihin baadiyaha, inkastoo sanadadii ugu danbeyey dad fara badani ay soo galeyn dagmooyinka uu ka koobmo gobalka hadane wali waxaa ladhihi karaa wax sidaa ah iskama badlin sidii hore.
Hadaba ayadoo ay jirto arintaas ayaa hadane gobalka waxa ladhihi karaa waxaa ku tilaabsaday hormar aan sidaa u weyneyn marka laga eego dhinacyada aan kor kusoo xusay sida dhaqalaha iyo waxbarashada.
Waxaa shaki uusan kujirin in gobalka gedo uu waxyaabo badan kaga fiican yahay qaar kamid ah gobalada somaliya oo sida weyn uga hormarsan gedo, hadii aan tusaale usoo qaadano waxyaabaha la’yaabka leh ee gedo caanka ku tahay waxaa ka mid ah yadoo gobalka gedo ay heysato fursado xaga ganacsiga iyo dhaqaalaha, gobalku waxu daris layahay wadamada Kenya iyo Ethiopia, iyadoo halkaasi ka banaantahay fursado ganacsi kuwaasi oo loo baahnaa in ganacsatada gobalka ay siweyn ugu fa’ideeystan, lakin waxaa muqata dhamaan fursadahasi anan ilaahada laga faa’ideeysan.
Sidaan lawada socono qaar kaid ah gobolada dalka ma heystaan fursadaha gobalka gedo heysato, tusaale bal eeg gobalada putland iyo galgaduud sida ay hormarka ugu tilaabsadeyn dhinac walibo leh sida waxbarashada, daqaalaha iyo adeegyada bulshada
Ma waxan dhihi karnaa waxaa ay kugareyn hormarkaasi goboladaasi xag qeeyrad ay dheer yihiin gobalka gedo, Su’aashu waa maya, lakin waxaan dhihi karma waa shacab isku tashtey kuna midoowey in wax qabsadaan.
Waxaa ilaa hada aan layabanahay waxa shacabka kazoo jeedo gobalka gedo ay utashan la’yiihiin go’aan qura uqadan layihiin sidii gobalka gedo looga dhigi lahaa gobalka ka dhaxmuuqda dhamaan gobolada soomaaliya dhinac waliba.
Inta badan waxaa dhagaha shacabka gobalka gedo kusoo dhaca shirar lagu tilmamo kuwa loga tashanaayo ayaaha gobalka gedo, go’aano iyo balanqaadyo kadibne wax kazoo naas cadaado lawaayo.
Markii an usoo laabto ka jawaabista su’aashani ciwaanka u ah qormadaani waxaan halkaani kusoo idin kusoo gudbinayaa fikirkeyga ku aadani qababka ugu fudud ee lagu hormarin karo dhaqaalaha,waxbarashada gobalka gedo iyo caqabadaha aan isleeyahay weey hortaagan yihiin imikadaan lajoogo.
1-Caqabadaha hortaagan dhinaca dhaqaalaha gobalka gedo.
Inkastoo aysan jirin aqoon sidaa udheeq oo ay leeyihiin ganacsadata gobalka gedo
Hade tagi ayaa waxaa jidgooyo weyn ku tahay hormar laga gaaro dhinaca dhaqaalaha,
Iyo iyadoo anan sidii larabay looga faa’deeysan ilaha furaha u ah dhalqalaha sida waxsoorka beeraha gobalka iyo iyadoo sidoo kale iskaliitan agabyada wax sosaarka beeraha kuwaasi oo usaa maxeynin in sidii larabay beeraleyda wax usoo saran.
Inkastoo ay jireeyn hayado fara kutiris ah oo ugu deeqay beeraleyda gobalka gedo qalabka beeraha lakin kuma filna baahida loo qabo agabka beeraha.
Gobalka gedo waxaa lagu tiriyaa in uu yahay gobalka 2-aad ee ugu weyn 18-ka gobal ee somaliya ka koobantahay, Waxane illah ku mineystay qeyrad meel kastoo oo ma mid ah gobalka, gobalku waxa dhaxmara wabiga ugu weyn somaliya ee (jbba river) iyo wabiga daawa, waxa gobalka gedo uu can ku yahay beeraha sida kuwa beeraha wabiga dhinaciisa laka tabcado iyo kuwa labeyrto xiliyada roobabka sida guga iyo deyrta waxane intaas sii dheer iyadoo gobalka uu can ku yahay dhaqashada xoolaha nooyadoda kala duwan sida geela, lo’da iyo ariga, markii laga soot ago dhinaca tabcashada beeraha, dhaqashada xoolaha ayaa waxaa ay kaalin muhiim ah ka ciyaaran dhaqaalaha gobalka.
Inta badan shabacka kunool gobalka gedo 60% waxaa lagu tirshaa xoolo dhaqato reer guura ah, marka sikale loo dhaho inta badan shacabka gobalka gedo waxaa ay ku noolyihin baadiyaha, inkastoo sanadadii ugu danbeyey dad fara badani ay soo galeyn dagmooyinka uu ka koobmo gobalka hadane wali waxaa ladhihi karaa wax sidaa ah iskama badlin sidii hore.
Hadaba ayadoo ay jirto arintaas ayaa hadane gobalka waxa ladhihi karaa waxaa ku tilaabsaday hormar aan sidaa u weyneyn marka laga eego dhinacyada aan kor kusoo xusay sida dhaqalaha iyo waxbarashada.
Waxaa shaki uusan kujirin in gobalka gedo uu waxyaabo badan kaga fiican yahay qaar kamid ah gobalada somaliya oo sida weyn uga hormarsan gedo, hadii aan tusaale usoo qaadano waxyaabaha la’yaabka leh ee gedo caanka ku tahay waxaa ka mid ah yadoo gobalka gedo ay heysato fursado xaga ganacsiga iyo dhaqaalaha, gobalku waxu daris layahay wadamada Kenya iyo Ethiopia, iyadoo halkaasi ka banaantahay fursado ganacsi kuwaasi oo loo baahnaa in ganacsatada gobalka ay siweyn ugu fa’ideeystan, lakin waxaa muqata dhamaan fursadahasi anan ilaahada laga faa’ideeysan.
Sidaan lawada socono qaar kaid ah gobolada dalka ma heystaan fursadaha gobalka gedo heysato, tusaale bal eeg gobalada putland iyo galgaduud sida ay hormarka ugu tilaabsadeyn dhinac walibo leh sida waxbarashada, daqaalaha iyo adeegyada bulshada
Ma waxan dhihi karnaa waxaa ay kugareyn hormarkaasi goboladaasi xag qeeyrad ay dheer yihiin gobalka gedo, Su’aashu waa maya, lakin waxaan dhihi karma waa shacab isku tashtey kuna midoowey in wax qabsadaan.
Waxaa ilaa hada aan layabanahay waxa shacabka kazoo jeedo gobalka gedo ay utashan la’yiihiin go’aan qura uqadan layihiin sidii gobalka gedo looga dhigi lahaa gobalka ka dhaxmuuqda dhamaan gobolada soomaaliya dhinac waliba.
Inta badan waxaa dhagaha shacabka gobalka gedo kusoo dhaca shirar lagu tilmamo kuwa loga tashanaayo ayaaha gobalka gedo, go’aano iyo balanqaadyo kadibne wax kazoo naas cadaado lawaayo.
Markii an usoo laabto ka jawaabista su’aashani ciwaanka u ah qormadaani waxaan halkaani kusoo idin kusoo gudbinayaa fikirkeyga ku aadani qababka ugu fudud ee lagu hormarin karo dhaqaalaha,waxbarashada gobalka gedo iyo caqabadaha aan isleeyahay weey hortaagan yihiin imikadaan lajoogo.
1-Caqabadaha hortaagan dhinaca dhaqaalaha gobalka gedo.
Inkastoo aysan jirin aqoon sidaa udheeq oo ay leeyihiin ganacsadata gobalka gedo
Hade tagi ayaa waxaa jidgooyo weyn ku tahay hormar laga gaaro dhinaca dhaqaalaha,
Iyo iyadoo anan sidii larabay looga faa’deeysan ilaha furaha u ah dhalqalaha sida waxsoorka beeraha gobalka iyo iyadoo sidoo kale iskaliitan agabyada wax sosaarka beeraha kuwaasi oo usaa maxeynin in sidii larabay beeraleyda wax usoo saran.
Inkastoo ay jireeyn hayado fara kutiris ah oo ugu deeqay beeraleyda gobalka gedo qalabka beeraha lakin kuma filna baahida loo qabo agabka beeraha.